Tips Stadsvergroening

Klimaatadaptatie begint met groene doeners en placemakers die hun buurt mooier, groener en leefbaarder maken. Of je nu bomen een betere kans geeft, gevels vergroent of een straatbieb plaatst, elke kleine actie telt. Met opgestroopte blauwe mouwen en een beetje lef verander je je straat in een oase van groen en ontmoeting. Hier lees je hoe van A(vondlicht) tot Z(andbak).

(onder redactie tot 20-03-2025)

Avondlicht

Dit is avondlicht!


Goede buitenverlichting maakt een straat niet alleen veiliger, maar ook gezelliger. Denk aan sfeervolle lichtslingers, gezamenlijke lantaarns of lampjes in geveltuinen. Het brengt buren samen en zorgt voor een warme uitstraling, vooral in de donkere maanden. Dit idee werd al met succes ingezet door Opzoomer Mee, een initiatief dat buurten hechter en leefbaarder maakt. Tijd om samen de straat te verlichten!

Hoe pak je het aan?

  • Overleg met buren over geschikte plekken voor verlichting.
  • Kies duurzame LED-lampen of zonne-energie verlichting.
  • Hang lichtslingers in bomen, aan gevels of over de straat.
  • Maak afspraken over wanneer het licht aangaat, bijvoorbeeld bij zonsondergang.
  • Vraag de gemeente of er subsidie of ondersteuning mogelijk is.

Zo creëer je samen een straat die niet alleen overdag, maar ook ‘s avonds straalt!

Boomspiegel

Wat is een boomspiegel?

Een boomspiegel is de open grond rondom een boom. Vaak kaal en hard, maar met een beetje liefde kan het een bloeiend mini-ecosysteem worden. Planten verbeteren de bodemstructuur, houden water vast en trekken nuttige insecten aan. Zo help je de boom én fleur je de straat op.

Zo maak je een boomspiegel:

  1. Verwijder stenen, afval en verdichte grond rond de boom.
  2. Verbeter de bodem met compost of mulch.
  3. Kies sterke, laagblijvende planten zoals viooltjes, longkruid of wilde aardbei.
  4. Zorg voor een rand van stenen of hout om te voorkomen dat mensen erop stappen.
  5. Geef regelmatig water, vooral in droge periodes.

Geveltuin

Een geveltuin is een smalle strook groen langs de gevel van je huis. Met een paar stoeptegels minder krijgt groen meer ruimte en blijft het koeler in de zomer. Klimplanten en bloemen trekken bijen en vlinders aan, en jouw straat krijgt meteen meer sfeer.

Zo maak je een geveltuin:

  1. Vraag toestemming bij je gemeente (soms is een vergunning nodig).
  2. Verwijder een rij stoeptegels en verbeter de bodem met tuinaarde.
  3. Kies planten die passen bij zon of schaduw, zoals klimrozen of lavendel.
  4. Leid klimplanten langs een rek of draad.
  5. Geef regelmatig water en onderhoud de tuin door dode bladeren te verwijderen.

Groendak

Wat is een groendak?

Een groendak is een slimme manier om regenwater op te vangen en de stad af te koelen. Planten op je dak isoleren je huis, zorgen voor minder wateroverlast en verbeteren de luchtkwaliteit. Ideaal voor schuren, uitbouwen of zelfs complete daken!

Zo maak je een groendak:

  1. Controleer of je dak het gewicht aankan (raadpleeg een specialist als nodig).
  2. Leg een wortelwerende folie en drainageplaten neer.
  3. Voeg een laag substraat (speciale dakgrond) toe.
  4. Plant sedum, kruiden of wilde bloemen.
  5. Onderhoud door af en toe onkruid te verwijderen en bij lange droogte water te geven.

Insectenhotel

Met een insectenhotel help je bijen, lieveheersbeestjes en andere nuttige insecten aan een veilige plek. Goed voor de biodiversiteit en onmisbaar voor de bestuiving van bloemen en planten in je buurt. En het staat nog leuk ook!

Zo maak je een insectenhotel:

  1. Gebruik een houten kist of oud kastje als basis.
  2. Vul het met natuurlijke materialen zoals bamboe, houtblokken met geboorde gaten, en stro.
  3. Zet het insectenhotel op een zonnige, droge plek.
  4. Zorg dat het stevig staat en niet omvalt.
  5. Laat het jaar rond staan zodat insecten kunnen overwinteren.

Picknicktafel

Een simpele picknicktafel maakt van een kale stoep een gezellige ontmoetingsplek. Buren drinken er koffie, kinderen spelen ernaast, en zo groeit de sociale samenhang. Soms is een plek om samen te zitten alles wat een straat nodig heeft.

Zo maak je een picknickatfel voor de straat:

  1. Kies een stevige tafel van hout of gerecycled materiaal.
  2. Zoek een plek waar de tafel niemand in de weg staat.
  3. Vraag toestemming aan de gemeente als nodig.
  4. Schilder of beits de tafel voor een lange levensduur.
  5. Plaats bloembakken of een parasol voor extra sfeer.

Plantenbak

Plantenbakken brengen direct groen in de straat, zonder te graven. Ze zorgen voor meer natuur en trekken vogels en insecten aan. Bovendien maken ze de straat gezelliger en groener, zonder dat er grote veranderingen nodig zijn.

Zo maak je een plantenbak:

  1. Kies een stevige bak van hout, steen of gerecycled plastic.
  2. Boor gaten in de bodem voor drainage.
  3. Vul de bak met goede potgrond en kies planten die passen bij de plek.
  4. Geef regelmatig water en verwijder uitgebloeide bloemen.
  5. Eventueel kun je de bak verankeren tegen diefstal.

Regenton

Leer een regenton aansluiten en afkoppelen met de workshop van WaterLeider

Wat is een regenton?

Of het nu een slimme regenton, stadston, IBC-tank of buurtton is, het principe blijft hetzelfde. Je vangt regenwater op en gebruikt het om straatgroen te bewateren. Samen besparen we kraanwater en houden we de stad groener!

Zo plaats je een regenton:

  1. Kies een regenton met voldoende capaciteit.
  2. Plaats hem onder een regenpijp en monteer een vulautomaat.
  3. Zorg voor een stevige ondergrond en een overloop naar een plantenborder.
  4. Gebruik het water voor planten in de straat.
  5. Reinig de ton jaarlijks om verstopping te voorkomen.

NICE! je vindt >> hier een super uitgebreide instructie

Straatbieb

Een kleine kast met boeken in de straat maakt lezen laagdrempeliger en brengt mensen samen. Geef boeken een tweede leven en maak van jouw buurt een plek waar kennis en verhalen gedeeld worden.

Zo maak je een straatbieb:

  1. Gebruik een oude kast of timmer zelf een waterdichte minibieb.
  2. Zet hem op een zichtbare plek in de buurt.
  3. Vul de kast met boeken en moedig buren aan om boeken te ruilen.
  4. Controleer af en toe op beschadigde boeken.
  5. Versier de kast voor extra aantrekkingskracht.

TonTuin

Placemaker bij uitstek, blauw en groen gecombineerd in de openbare ruimte, de TonTuin

Wat is een TonTuin?

Een TonTuin is een slimme combinatie van een regenton en een plantenbak. Het vangt regenwater op zonder dat je een regenpijp nodig hebt. De planten nemen het water op, waardoor er minder verdamping is en je tuin groener blijft. Met zijn compacte formaat past de TonTuin op balkons, dakterrassen en in kleine tuinen.

Zo maak je een TonTuin:

1 Kies een stevige ton en zorg voor een waterdoorlatende bovenlaag.
2 Vul de bovenste laag met planten die tegen wisselende vochtigheid kunnen, zoals varens of sedum.
3 Gebruik een laag grind of hydrokorrels om het water te filteren.
4 Plaats de TonTuin op een stabiele ondergrond en zorg dat het waterreservoir bereikbaar blijft.
5 Geef af en toe extra water en controleer of de afwatering goed werkt.

Wilgenhut

Een levende hut van wilgentakken is een groene speelplek voor kinderen én een natuurlijke schaduwplek. De takken groeien verder, waardoor de hut elk jaar mooier wordt. Een speels stukje natuur midden in de stad!

Zo maak je een wilgenhut:

  1. Steek verse wilgentakken in een cirkelvorm in de grond.
  2. Buig de takken naar elkaar toe en bind ze vast met touw.
  3. Geef regelmatig water zodat de takken gaan wortelen.
  4. Snoei de hut jaarlijks om hem in vorm te houden.
  5. Laat kinderen helpen met het decoreren van hun eigen groene hut!

Zandbak

Mag je een zandbak op de stoep maken?

Of dat mag, dat bepaalt de gemeente als het openbaar terrein is, maar soms is een straat, plein of woonerf van een VVE of woningbouwvereniging. Hoe dan ook, vraag altijd om toestemming en vertel vooral enthousiast waarom je het wilt realiseren!
Een zandbak is een eenvoudige, natuurlijke speelplek waar kinderen hun creativiteit en motoriek ontwikkelen. Met een beetje aandacht wordt het een fijne plek waar buren en kinderen samenkomen.

Zo maak je een zandbak voor je straat:


Kies een schaduwrijke plek en graaf een kuil van ongeveer 30 cm diep.

Bekleed de bodem met worteldoek om onkruid tegen te houden.

Vul de kuil met speelzand en plaats een stevige rand van hout of steen.

Zorg voor een afdekzeil om het zand schoon te houden.

Scroll naar boven